ارائه مدل انتخاب وسیله‌نقلیه دسترسی زمینی به فرودگاه، مطالعه موردی: فرودگاه بین‌المللی شهید هاشمی‌نژاد مشهد

فرودگاه‌ها منابع ملی مهمی هستند و نقش مهمی در حمل‌ونقل افراد و کالاها در سطح منطقه‌ای، ملی و بین‌المللی ایفا می‌کنند. از این رو سیستم دسترسی زمینی کارآمد برای استفاده از تمام ظرفیت هر فرودگاه ضروری است. در این تحقیق به بررسی انتخاب وسیله‌نقلیه دسترسی زمینی به فرودگاه بین‌المللی شهید هاشمی‌نژاد مشهد پرداخته شده است. هدف از این تحقیق، بررسی شرایط فعلی دسترسی به فرودگاه مذکور، تعیین عوامل موثر و میزان اثر آنها بر انتخاب وسیله‌نقلیه دسترسی به فرودگاه مورد مطالعه می‌باشد. داده‌های مورد نیاز از مسافران خروجی فرودگاه و با استفاده از پرسشنامه جمع‌آوری شدند. پرسشنامه‌ها براساس روش رجحان بیان شده و طرح متعامد طراحی شده بودند که براساس آنها نحوه رفتار انتخاب وسیله‌نقلیه مسافران مورد مطالعه تحت سه شرایط فرضی حمل‌ بار و مجموعه‌ای از ویژگی‌ها بررسی شد. در هر یک از شرایط، مسافران باید از میان پنج وسیله‌نقلیه، خودروی شخصی (پارک کردن)، خودروی شخصی (رساندن مسافر)، تاکسی، مترو و اتوبوس یکی را انتخاب می‌کردند. پیمایشی به صورت مصاحبه رو در رو و در طی نه روز در سال 1394 انجام شد. براساس پیمایش انجام شده، در مجموع 596 پرسشنامه جمع‌آوری شدند که از این تعداد، 533 پرسشنامه جهت مدلسازی به کار گرفته شد. در پایان، از مدل لوجیت چندگانه برای مدلسازی انتخاب وسیله‌نقلیه مسافران فرودگاه استفاده شد. نتایج نشان داد که در زمان مطالعه، تاکسی و خودروی شخصی (رساندن مسافر) اصلی‌ترین وسایل‌نقلیه انتخابی توسط مسافران مورد مطالعه بوده و اتوبوس به عنوان تنها وسیله‌نقلیه عمومی، سهم بسیار کمی در انتخاب مسافران هوایی داشته است (نزدیک به یک درصد). همچنین نتایج نشان داد که انتخاب وسیله‌نقلیه دسترسی به فرودگاه مورد مطالعه به طور معناداری تحت تاثیر متغیرهای هزینه سفر، درآمد بیش از 2.5 میلیون تومان، سطح تحصیلات، گروه سنی 36 تا 52 سال، جنسیت، محل سکونت، تعداد کیف و شلوغی وسیله‌نقلیه عمومی می‌باشد.